Help
kabo ya sebaka — Sesotho sa Leboa
Phethene go ya ka selo sefe goba sefe se se fetogago, bjalo ka selo goba boemo, se lego gona. Ka mantšu a go tlwaelega, ke karabo go dipotšišo tše bjalo ka “di kae dilo tše?”, “dipolao tše di diragetše kae?”, “posong ke kae toropong ye?”, “ke kae lefaseng moo o ka hwetšago dithokgwa tša ekhweita?”, “bahloki ba dula kae?”, bjalobjalo. Lentšu le bohlokwa ke “kae”. Potšišo ya mathomo ye rathutafase wa mmakgonthe a e botšišago, ke “kae?”. Thutafase ke thutamahlale ya sebaka gomme e mabapi le diphethene tše di hlalošitšwego ke lefelo goba diponagalo. Borathutafase ba thala mebepe go laetša (hlaloša) mafelo a diponagalo. Go ka hlaloša kabo ya sebaka ka seswantšho, ke go re, go thala mmepe wa tiragalo ya ponagalo ke morero wa pele wa rathutafase ofe goba ofe. Motho a ka bolela go ya bokgoleng bja gore ge se sengwe se ka se thalelwe mmepe, ga se thutafase, eupša seo e ka ba go ya kgole gannyane. Le ge go le bjalo, go ka thalela ponagalo mmepe ke ye tee ya makala a bohlokwa kudu a go ithuta ponagalo yeo. Phethene ye e hlalošitšwego ke lefelo la sebaka la tiragalo e utolla tshedimošo ye ntši mabapi le ponagalo yeo (bona “phethene ya sebaka”). Go hlaloša phethene ya kabo ya sebaka go oketša kwešišo ya ponagalo gomme gantši go hlaloša kamano ya seabe sa sebaki. Go tšwa go potšišo “kae?”, dipotšišo tše ntši bjalo ka “go reng fao?”, “go reng e se mo?”, “go reng la mathomo mo gomme morago kua?”, di ka ba gona gomme diphetolo go dikarabo tše di bohlokwa kudu go ithuteng selo sefe goba sefe Lefaseng. Borathutafase ba hlamilwe gabotse go ka hwetša dikabo go dipotšišo tše ka gobane ba rutilwe le go ba le tsebo go dithekniki tša dinyakišišo tša sebaka.
