datha ya sebaka — Sesotho sa Leboa

Dilo tše di itšego tše di hlalošago lefelo goba mafelo a boemo bjo bo rilego, bja ponagalo goba selo se se nyakišišwago. E hlaloša moo selo se se itšego se diregago le gore ke dife dilo tše di diregago le go direga kae. Mmepe o ka thalwa go laetša mafelo moo selo se se nyakišišwago se diregago gona. Ga ešita le ge selo se direga lefelong le tee goba tikologong fela, maatla a sona a ka fapana go tloga boemong go ya go bjo bongwe ka gare ga lefelo gomme, le hlaloša phethene ya kabo ya sebaka ka gare ga lefelo leo se diregago go lona. Borathutafase ka dinako ka moka ba botšiša “kae?” (bona “kabo ya sebaka” le “phethene ya sebaka”), gomme karabo ya potšišo yeo ke datha ya sebaka mabapi le selo se se nyakišišwago. Datha ya sebaka e ka “thalelwa mmepe” (ke go re, e ka direlwa mmepe) gomme gantši e bitšwa datha ya thutafase, gomme seo se lokafetše. Borathutafase ba thala mebepe ya dikabo tša dilo tše ba di nyakišišago. Datha ya thutafase e ka thalelwa mmepe (e ka “direlwa mmepe”); ge ditlhalošišo (dilo tše di fetogago) tša dinyakišišo di ka se direlwe mmepe, nyakišišo mo gongwe ga se ya thutafase. Go na le mephoma ya go fapanafapana go lefelo la bohwa la lefase la Motheo wa Tlhabologo gomme ye mengwe ya yona e kgole le kgole. Moeti lefelong a ka lahlega gape a ka se hwetše mephoma ya go fapanafapana ka ntle ga thušo ya mmepe wo o abago datha ya sebaka, ke go re, o bontšha mafelo a mephoma ya go fapanafapana. Ga ešita lefelong le le nnyane la go swana le le le dirilwego ka mengwako ya go ba le seterata ka gare ga toropo ya Tshwane, motho o hloka datha ya sebaka go ka tseba gore ke dife dikhutlo tša diterata le diphasetši tše a sa swanelago go ka di šomiša gore a bolokege. Datha ya sebaka le kabo ya sebaka ke dikgopolo tše pedi tše di swanetšego go naganišwa ka kamano; gabotsebotse, bobedi bo ka se aroganywe (bona “kabo ya sebaka”).