molawana — Sesotho sa Leboa
Matšatšng a lehono dinaga ka moka tše di hlabologilego le bontši bja dinaga tše di hlabologago di na le disestemo tša semmušo tša taolo ya tikologo go šireletša tikologo go ya le ka molawana wa tikologo wo o phatlaladitšwego (ke go re, melawana le melao). Ka lebaka la kgonthe ya gore melao ya tikologo ya bosetšhaba e swanetše go akaretša ditiragalo ka moka le ditikologo ka moka, gantši e ba ya kakaretšo le go hloka dintlha tša maleba. Se ke tlhago ya melawana ka moka. Le ge go le bjalo, ka tsela ye tee goba ye nngwe, melao ye ka moka ya tikologo e aba maemo le mabaka a motho goba a go ikgetha. Dikabo tše tše bohlokwa ke melawana gomme e na le tlamo ya semolao bjalo ka “molawana wa tšhireletšo”, ke go re, Melao ya Tikologo, yeo – ka Afrika Borwa – e tla bago Molao wa Taolo ya Tikologo wa Bosetšhaba, nomoro ya 107 wa 1998, wo o tsebegago kudu bjalo ka NEMA (bona “taolo ya tikologo”). Molawana wa go tia wa tikologo, bjalo ka ge re na le wona ka Afrika Borwa, o nyaka thulaganyo ya taolo ya tikologo (EMP) go protšeke ye nngwe le ye nngwe ya tlhabollo ye e šišinywago goba tiro ya batho yeo e ka bago le seabe se se botse go tikologo. EMP e hlaloša dintlha tše di itšego tša ditiro go ka fokotša le go kaonafatša goba go “nolofatša” seabe sa tlhabollo go tikologo.