Help
taetšo ya mmepe — Sesotho sa Leboa
Mokgwa woo bogodimo bjo bo kgopamego bja Lefase bo emelago ke lephepe la phaphathi. Re bitša kemedi ye bjalo ya kgonthe mmepe. Pharologantšho ye bohlokwa ya mmepe ke gore lefelwana le lengwe le le lengwe mmepeng le dumelelana le lefelwana le tee la kgonthe (ke go re, lefelwana le le itšego tikologong ye e emetšwego mmepeng). Taetšo ya mmepe e akaretša go aga kriti ya disete tše pedi ya methaladi ya go fapana. Methaladi ye e emela kriti ya boikgopolelo ya methaladi ya mogaranafase (e bitšwago ye e bapetšego) le methaladi ya lesetafase (e bitšwago meridiane) bogodimong bja Lefase. Tsela ye nngwe ya go hlaloša se taetšo ya mmepe e lego sona, ke gore ke mokgwa wa go fetiša sestemo ya kriti go tšwa bogodimong bjo bo kgopamego bja Lefase go ya bogodimong bja phaphathi bja mmepe. Tshepetšo ya go emela sebopego se se kgopamego sa lefelo la phaphathi, e nyaka gore dibopego tša dilo goba ditaetšo magareng ga tšona di raragane. Se se ra gore ge karolo ye kgolo ya bogodimo bja Lefase e ba mmepe, kgetho e swanetše e dirwe: mmepe o swanetše o be wa nnete go ya ka dibopego tša dilo (bjalo ka dikontinente goba madiba), goba go ba wa nnete go ya ka ditaetšo. Ga go kgonege go ka emela lefelo le le kgopamego lefelong la phaphathi ka ntle le go se nepiše, gomme mohuta wa taetšo wo o šomišitšwego, o laetša ge e ba dibopego goba ditaetšo di raragane. Go na le mehuta ye mentši ya ditaetšo ye e šomišwago matšatšing a lehono gomme modirammepe o swanetše go kgetha mohuta wa tharagano wo o amogelegago kudu go merero ya mošomiši. Go na le tsela ya boraro ya go ka lebelediša kgetho ya taetšo ya mmepe, e lego sephetho sa gore sebopego goba taetšo ga se ya nepagala gabotse, bobedi di raragane ka go nnyane, eupša setšweletšwa sa mafelelo se fihlelela morero wo mmepe o diretšwego wona. Mohlala wa go tsebega kudu wa “taetšo ye e lokilego” ye bjalo ke taetšo ya Robinson ye e šomišwago ke Mokgatlo wa Bosetšhaba wa Thutafase. Mebepe ka moka ya lefase ka gare ga National Geographic Magazine e theilwe godimo ga taetšo ya Robinson. E rara bobedi sebopego le taetšo, eupša ga nnyane, gomme ke ka lebaka leo Mokgatlo wa Bosetšhaba wa Thutafase o kgethilego taetšo ye.
