Help
bokgoni bja go rwala — Sesotho sa Leboa
Leina le le šomišwago go mehuta ya makala a Thutafase le taolo ya tikologo; ga le thibelwe go lekala lefe goba lefe la thuto. Le šomišwa gantši palong ya diphedi tšeo di kago phedišwa ka thekgo lefelong le le itšego tša nomoro ye e tsebegago (bona “go phedišwa” le “tlhabollo ya go phediša”). Leina le le ka šomišwa ka kgokagano le go dula ga batho lefelong le le itšego, goba ka kgokagano le palo ya diphofolo tša lešoka (lefelo la diphoofolo tša lešoka) goba diruiwa (bjalo ka dikgomo, dinku, dikamela goba dipudi) tšeo di kago beiwa lefelong le le itšego ntle le go ka dirišwa gampe (bona “tirišo mpe”) ga methopo ya tlhago ya naga (kudukudu dimela le meetse). Ge diphoofolo tše ntši di beilwe mafulelong a a itšego, go ba le phulo ye e feteletšego ya diruiwa, phokotšego ya dimela le go onala ga naga. Tabakgolo ke tšhomišo ye e feteletšego ya mafulo yeo gape e bago le ditlamorago tše mpe go tikologo ka moka ya felo fao. Bokgoni bja go rwala bo bohlokwa kudu taolong ya mafelo a diphoofolo tša lešoka le mafelong a poloko ya tlhago. Ditšhaba tša diphoofolo lefelong la diphoofolo tša lešoka di swanetše go laolwa go efoga go feta bokgoni bja go rwala le go baka phokotšego ye e ka se bušetšwego morago ya tikologo. Mengwaga ye mmalwa ya go feta, boramahlale le taolo ya Lešoka la Bosetšhaba la Diphoofolo (KNP) ba begile gore go na le palo ye ntši ya ditlou tše di kago hlokomelwa kua KNP. Go tlala mo ga ditlou go na le botšhošetši bodulong ka moka. Palo ya ditlou kua KNP e swanetše go fokotšwa, eupša bjang? Mekgatlo ye mentši ya ditokelo tša diphoofolo le tutuetšo ya lefase kgahlanong le polao ya diphoofolo (bona “tutuetšo ya tikologo”) ba bona polao ya diphoofolo bjalo ka kgetho ye e sa amogelegego gomme ba thekga taba ya gore ge diphoofolo e le tše ntši, tše dingwe di swanetše go išwa mafelong a mangwe. Eupša palo ye ntši ya diphoofolo e ka išwa lefelong le lengwe. Go a kgonega go tloša ditlou tše 10 goba go feta go di iša lefelong le lengwe la diphoofolo tša lešoka, eupša KNP e ile ya swanela ke go tloša ditlou tše dikete tše mmalwa. Motho a ka ya kae le ditlou tše 7 000? Ga go na tharollo ya bothata ye e hweditšwego gabjale. Leina la “bokgoni bja go rwala” gape le šomišwa gantši ka kgokagano le palo ya baeti bao ba swanetšego go dumelelwa nakong efe goba efe ye e itšego goba nakong ye e itšego go ka etela lefelo la tlhago le le itšego, lefelo la diphoofolo tša lešoka goba la poloko ya tlhago (bona “go bapatša go fokotša dithoto goba ditirelo”). Bjo ke bothata bja taolo bjoo mafelo a tlhago le a diphoofolo tša lešoka ba swanetšego go šogana le bjona. Go ra gape le mafelo a bohwa ao a dirilwego ke batho moo sephethephethe sa batho (maoto) le CO2 ye ntši ye e ntšhwago e kago bea kotsing meago le dilo tše di dirilwego ke batho tšeo di bolokwago gore batho ba di etele le go di bona. Mabitla a ka tlase ga mobu a Roma ke lefelo leo ditaetšo (mašaledi a marapo) di swanetšego go šireletšwa go konalo ye e bakwago ke CO2 ya godimo moyeng ka lebaka la dipalo tše ntši tša baeti (bona “pula ya esiti”).
