tekolo ya kotsi — Sesotho sa Leboa
Ka kwešišo ya thutafase le ya tikologo, ke kakanyetšo ya kgonagalo ya tiragalo ye e sa nyakegego goba poelo ye e fošagetšego ye e bego e sa letelwa go kgato efe goba efe. Lereo le dirišwa ka mo go hlephilego gape le go disaense le dikwešišo tše ntši tša go fapanafapana. Lefapheng la tikologo, le šomišwa go ela kgonagalo ya tšhilafalo ya meetse, kgogolego ya mobu, tšhilafalo ya moya, phedišo ya bodulo, lehu la diphoofolo, phedišo ya dimela, phetogo ya ekolotši, phedišo ya mohlaka, le dipoelo tše dingwe tše ntši tša tikologo tše di sa nyakegego tše di ka bago gona ka lebaka la ditiro dife goba dife tša batho. Tekolo ya kotsi ke thekniki ye e kago akanyetšwa gomme ke selo se boima go ka se dira lefapheng la tikologo, ka gobane gabotse ke sete ya dithekniki tša ekonomi tše di tšerwego go ka dirišwa lefapheng la tikologo. Tekolo ya kotsi ya ekolotši ke mokgwa wo o dirišwago gagolo lefaseng ka bophara, go akaretšwa Afrika Borwa, gomme sete ye e feletšego ya ditlhahlo e hlabolotšwe ke Etšentshi ya Tšhireletšo ya Tikologo (EPA) ya USA. Ga gona mokgwa wo o beilwego wo o lego gona, eupša tshepetšo ya tekolo ya kotsi e ka hlalošwa bjalo ka tshepetšo ye e nago le dikgato tša go fapanafapana tše nne: taetšo ya kotsi, tekolo ya kotsi, kakanyetšo ya kotsi, le kelo ya kotsi. Karolo ye boima ya tshepetšo ya kelo ye nngwe le ye nngwe ke gore mohlomong ditekanyetšo di swanetše go akaretšwa go dilo tše di ka se elwego. Go na le ditsela tša go fapanafapana tša go dira seo gomme tshepetšo ye nngwe le ye nngwe ya tekolo ya kotsi e swanetše go kgetha thekniki ya maleba. Tshepetšo ka moka ya tekolo ya kotsi go fihla bokgoleng bjo bo itšego ke mošomo wa go phopholetša, eupša mošomo wa go phopholetša wo o rulagantšwego le kotsi ye e akantšwego di ka tiišetšwa ka saense ge e šomišwa ka kelohloko gape e ithekgile go bohlatse bja pele bja imperikale goba boitemogelo.