Help
datha ya semelo — Sesotho sa Leboa
Ditlhalošišo le dintlha tše di hlalošago motho, lefelo, tiro goba ponagalo. Ke leina le boima go le hlaloša ka ge maina a “semelo” le “datha” a šomišwa ka go tšeelana legato go Thutafase. Ge e le gabotse, e mabapi le go gatiša datha (ka mokgwa wa elektroniki goba go ngwala ka letsogo) dathabeiseng goba dimepeng go e na le se sengwe. Borathutafase ba šogana le datha ye e abjwago sekgobeng gape le mekgwa ya sekgoba ye e hlalošitšwego ke datha (bona “kabo ya sekgoba”). Karolo ye nngwe le ye nngwe ya datha ye e ka kgahlago borathutafase e na le dimelo tše pedi: sa mothomo, ke, goba e tšwa go, go gongwe (ke gore semelo sa sekgoba), gomme sa bobedi ke goba e na le boleng bjo bo kgahlago bora-thutafase. Boleng bjo ke semelo sa seka goba semelo. Borathutafase ba ithuta mekgwa ya sekgoba, ke go re, tsela ye dimelo di abjwago ka gona lefelong le le rilego, e lego lefelo la go ithuta. Serutwa sa nyakišišo ye e ka ba go phulega ga mokhohlane lefelong le le rilego. Lefelo la go ithuta le a hlalošwa le go šupetšwa mmepeng (bona “tšhupetšo ya selo”). Sa bobedi, batho ka moka bao ba dulago lefelong ba rulagantšwe mmepeng go ya le ka diaterese tša bona. Bjale re na le mmepe wo o khupeditšwego ke dikhutlo. Kabo ya sekgoba ya batho thutong ya lefelo e hlalošitšwe ka kerafo (ke go re, mosego o ka bonwa mmepeng). Eupša ba bangwe ba batho ba (dikhutlo) ba na le mokhohlane mola ba bangwe ba se na wona. Ge dikhutlo tše di emelago batho ba ba nago le mokhohlane di na le mmala wo mohubedu gomme bao ba se nago mokhohlane ba na le mmala wo motalalerata, re ka bona gabotse mosego wa kabo ya sekgoba wa mokhohlane lefelong la go ithuta. Dikhutlo di na le datha ya sekgoba gomme mmala (wa dikhutlo) o na le datha ya semelo.
