Help
molao wa magato a tšhireletšo — Sesotho sa Leboa
Ga go na tlhalošo ye e beilwego ya lereo le. Ke lereo le borathutamahlale ba swanetšego go le šomiša ka tlhokomelo ye kgolo. Gabotsebotse ke kgopolo ya go no itlela ya tlhokomelo goba pelaelo goba go se kgonthišišege, ye e tšwago go bobedi khoutu ya melao ya boitshwaro le go bohlatse bjo bontši bja emperikale. Molao wa magato a tšhireletšego o bopa ye nngwe ya ditumelo tše thekgago lefapha la dinyakišišo tše ntši tša go fapanafapana tša taolo ya tikologo. Khoutu ya melao ya boitshwaro moo go yona taolo ya mehleng yeno ya tikologo e tsentšwego, ke go re ga re a swanela go dira selo se se ka gobatšago, go fetoša goba go fediša bohwa bja tikologo bja tlhago bjo meloko ya ka moso e tlago e hwetša go rena, le gore re swanetše go itsotsoropa go šomiša methopo ya tlhago ka tsela ya go laetša pabalelo (bona “go babalela”, “ekosentriseme” le “ratikologo”). Khoutu ye ya melao ya boitshwaro e fapana kudu le melao ye bohlokwa ya boitshwaro ya tikologo nakong ya mabaka a a itšego a histori ya batho. Nakong ya phetogo ye kgolo ya go dirišwa ga metšhene diintastering (bona “phetogo ye kgolo ya go dirišwa ga metšhene diintastering”), tikologo e be e bonwa e se selo go feta moabi wa methopo gomme dilo tše di be di sa hlwe di hlokega. Pabalelo ya diekosestemo le tirišo ya methopo ye e swarelelago di be di se karolo ya melao yeo ya boitshwaro. Bohlatse bja emperikale morago bo laeditše ka mo re amilego kudu tikologo le go laetša kgobalo ye e ka se bušetšwego morago le tshenyo ye re e dirilego. Nakong yeo (pele goba ka bo1950 le mathomong a bo1960) Mokgatlo wa Tikologo o ile wa hlongwa gomme wa thoma go ba wo maatla (bona “ratikologo” le“ekosentriseme”). Morago ga mengwaga ye masometharo goba masomenne, tikologo e bile ye nngwe ya dilo tše bohlokwa tša batho ka go laola ditiro tša rena le ditiragolo (bona “ekosentriseme” le “dipolitiki tše mabapi le pabalelo ya tikologo”) – molao wa boitshwaro wa tikologo wo o fapanego o tšeetše legato wa pele wa go se swarelele. Go ya ka magato a tšhireletšo a bohlokwa, re hlabolotše disestemo tša maemo a godimo tša tlhokomelo ya institšhušene go laola ditiro tša batho le go thibela kgobalo ye e ka se lokišwego go tikologo. Ka lebaka la molao wa magato a tšhireletšo, ga bjale re laola tikologo ka tsela ye re swanetšego go akanya gabotse ditiro tša rena le diabe tše di ka bago le tšona go tikologo pele re ka thoma go dira tiro efe goba efe ye e amanago le tikologo, gomme morero wa rena ke go thibela tshenyo ya tikologo go e na le go tsošološa tikologo ye e sentšwego – thibela bolwetši e phala kalafo! Tlhago ya kakanyetšo le thibelo ya taolo ya tikologo e theilwe molaong wa magato a temošo. Taolo ya tikologo e theilwe go morero wa go thibela, go e na le go iphetolela go, seabe sa tikologo se se sa nyakegego.
