Help
temo ya diphedi — Sesotho sa Leboa
Temo ya dimela le diphoofolo tša ka meetseng. Ga e akaretše go rea dihlapi ka mabaka a kgwebo meetseng a a bulegilego a lewatle. Temo ya diphedi ke temo ya (go tswadiša le go godiša) diphedi tša letswai goba tša ka meetseng a go hlweka, go fihlela di fihlelela bogolo bjo bo nyakegago ge di rekišwa (go bapatšwa). E akaretša dihlapi tša go fapanafapana, dikrastašiene, (bjalo ka dišerimpo le dipronse), dimolakse (bjalo ka dimusele le dioystere) le dimela bjalo ka dililise tša meetse tše di jewago (di tsebega ka Afrika Borwa bjalo ka “waterblommetjies”), mefoka ya ka meetseng le dimela tše dingwe tše di dumelwago go ba le ditirišo tša kalafo le temo (bjalo ka manyora). Di ka dirišwa madibeng a meetse a maitirelo goba dikarolong tše di teratetšwego tša madiba a meetse a letswai goba a go hlweka. Diphedi tša ka meetseng a go hlweka di tšweletšwa kudu matangwaneng bjalo ka dipolaseng tša ditraote dileteng tše di fodilego tša Afrika, go fa mohlala Mpumalanga, le kua Lesotho. Dioystere, dimusele, dišerimpo le dipronse di tšweletšwa kudu dikarolong tša mafelo a madiba a meetse a letswai ao a sa išego fase, bjalo ka mepete ya dioystere (methaladi ya diroto) mohlakeng wa Knysna. Temo ya diphedi ke intasteri ya kgale. E thomile kgale pele ga Mmušo wa Baroma gomme kgale e dirišwa mengwaga ye makgolo goba ye diketekete kua China, India, Japan, South-East Asia, South America le Yuropa. Kelo le boleng tša tšweletšo ya temo ya diphedi e be e oketšega ga nnyane go tloga ka bo1950, eupša go a belaetša gore intasteri ye e tlo tsoga e fetile go rea dihlapi ka mabaka a kgwebo bjalo ka mothopo wa dijo. Go tswadiša dihlapi tša go kgabiša tša koi le go tšweletša dioystere go tšweletša dipheta, gantši go bonwa bjalo ka temo ya diphedi gomme ka nako ye nngwe ga go bonwe bjalo. Crayfish ga e tswadišwe dikgwebong tša temo ya diphedi ka gobane ga e se e tšweletšwe ka katlego gape crayfish e gola ka go nanya mola letseno la yona la temo le sa kgotsofatše.
