Help
phokotšego ya dithokgwa — Sesotho sa Leboa
Go fokotšega le go senywa ga dithokgwa tša tlhago goba dimela tše di bjetšwego ke ditiragalo tša tlhago, eupša gagolo ka ditiro tša batho. Diphetogo tša tlhago tša klimate goba bolwetši goba diji goba diphoofolo tše dingwe di ka senya dithokgwa. Historing ka moka ya batho re ile ra hlatsetša ditiragalo tše mmalwa tše bjalo. Dinako tše telele, tša go tonya kudu goba dinako tša go ruthela di sentše mafelo a dithokgwa a mmalwa ao a bego a ngwetšwe ka go histori kua Leboa la Amerika le Yuropa. Mouta le ditšhupa di sentše dikarolo tša dithokgwa tše kgolo tša mahlare a bogale mengwageng ye masometharo ya go feta, eupša bjale re na le dikhemikhale le ditaolo tša payolotši go thibela diphokotšego. Dithokgwa tša sabana kua Tsavo, Kenya, di ile tša senywa ke ditšhaba tše ntši tša ditlou gammogo le komelelo ya nako ye telele, eupša ditlou le tšona di ile tša hwa, gomme gabjale tlhago e sa kokotlela gomme tekanelo ye mpsha e hlomilwe. Leraga la go fiša le a elela gomme mello ya hlaga e dirile tshenyo ye kgolo dikarolong tše di itšego tša dithokgwa, eupša di kokotlela ka pelapela. Go rengwa ntle le tlhokomelo ga mehlare ya dikota molapong wa Amazon, Congo, Borwa-Bohlabela bja Asia go baka tshenyo ya dithokgwa ye e ka se lokišwego. Dithokgwa tša tlhago kua Tasmania le Madagascar di sentšwe wo šoro ka go rengwa. Ka Leboa la Amerika le Bodikela bja Yuropa dikarolo tše kgolo tša dithokgwa tša mophaene le sepure di hwile morago ka lebaka la tšhilafalo ya moya ya intasteri le pula ya (bona “pula ya esiti” le “tšhilafalo ya moya”). Ka ge di bonwa lefaseng ka bophara, dithokgwa di fokotšegile le go fokotšega ka lebaka la ditiro tša batho gomme ke taba ya tikologo ya go hlobaetša kudu bjalo ka ge dithokgwa e le “difeketori tša moya wa go hlweka” wa rena.
