phapano ya payolotši, payotaebesithi — Sesotho sa Leboa

Mehuta ya dimela le diphoofolo tšeo di hwetšwago lefelong le le rilego, la bodulo, la ekosistimi goba ekosounu. Palomoka ya diphedi – ke gore dilo ka moka tše di phelago tše di lego gona – lefelong le le rilego di a akaretšwa. Batho gantši ga ba akaretšwe nyakišišong ya payotaebesithi, eupša go ya nneteng ya tlhalošo ya leina le, ba swanetše go akaretšwa. Mafelo a go fapanafapana Lefaseng e na le mehuta ya go fapanafapana le dinomoro tša diphedi. Lefelo la payotaebesithi ya tlase ke lefelo moo go nago le mehuta (magoro) ye mmalwa ya diphedi gape le dikemedi tše mmalwa tša mohuta wo mongwe le wo mongwe; lefelo la payotaebesithi ya godimo le fapana le le le sa tšogo hlalošwa. Bokgoni bja go rwala bja lefelo go ka phediša bophelo bja payolotši bo ikthekgile go mabaka a mantši, bjalo ka klimate, mohuta wa mobu, boemo, le ditiro tša batho. Maganata a go fiša a mohlaba le mafelo a go tonya a lehlwa ke mehlala ye mmotse ya mafelo a payotaebesithi ya tlase. Mafelo a mabjalo ga a hloke diphedi dife goba dife, eupša palo ya mehuta gape le dinomoro tša diphedi tša mohuta wo mongwe le wo mongwe e tla ba boemong bja fase. Dithokgwa tša go thapa le go ruthela di phediša mehuta ya go huma ya dimela le diphoofolo le dikhunkwane tše ntši tša go fapanafapana, gomme di emela mafelo a payotaebesithi ya godimo; mafelo a ke ao a bitšwago diparadeisi tša payotaebesithi. Sehlakahlaka sa Madagascar e ile ya ba se sengwe sa mafelo a payotaebesithi ya godimo kudu – paradeisi ya nnete ya payotaebesithi. Ka bomadimabe, batho ba ile ba nyaka ba fediša payotaebesithi ya sehlakahlaka ka go senya dithokgwa le go tsoma diphoofolo. Diphoofolo tše di itšego, bjalo ka nonyana ya dodo, di ile tša bolawa go fihlela di fedišwa gomme go senywa ga dithokgwa le kgogolego ya mobu di fedišitše madulo a diphoofolo le dimela tše dingwe tše ntši (bona “phedišo”, “kgetho ya tlhago” le “phedišo ya bodulo”).

English Afrikaans isiZulu

Back to main concept page

← Previous concept Next concept →