Help
kgolo ya setšhaba — Sesotho sa Leboa
Koketšo go palo ya batho sehlopheng se se hlalošitšwego. Ka dipalopalo, setšhaba se ka bopa ke dilo tša go se phele (bjalo ka dikoloi) goba diphedi (bjalo ka ditlou goba dimpokane) (bona “kgolo ya setšhaba”). Bjale ka ge Thutafase e le kudu ditswalano tša sekgoba magareng ga batho le tikologo ya bona, ka tlwaelo re nagana batho ge re bala lereo le “setšhaba”. Palo ya batho sehlopheng se se itšego sekgobeng se se hlalošitšwego, e ka oketšega ka mokgwa wa go huduga (bona “go huduga”), goba ka go belegwa ga batho ba baswa. Ya morago e bitšwa kgolo ya tlhago ya setšhaba, gomme ditšhaba tša go fapanafapana di gola ka mabelo a go fapana (bona “koketšego ya setšhaba”). Ditoropng, dinageng, dileteng, goba ditšhabeng tše dingwe batho ba bantši (bana) ba a belegwa go e na le tše dingwe, gomme kgolo ya tlhago ya setšhaba go setšhaba se se boletšwego mathomong e godimo kudu go e na le tše dingwe. Bjale ka ge ditšhaba tša batho di fapana kudu go ya le ka bogolo le dipharologantšho, go boima go bapetša le go dira ditšhišinyo tše di kwagalago tša thutamahlale mabapi le lebelo la kgolo ya setšhaba go ditšhaba tše di fapaneng kudu. Go fenya mathata a, dipalopalo tše di itšego tše di lekaneditšwego le ditšhupane (diintekse) di a šomišwa go hlaloša lebelo la kgolo ya setšhaba. Palo ya pelego ya bana setšhabeng (palo ya kgonthe ya bana bao ba belegago go 1 000 ye nngwe le ye nngwe setšhabeng) ke ye nngwe ya dipalopalo gomme ke yona e e šomišwago gantši go hlaloša kgolo ya setšhaba. Kelo ya kgolo ya setšhaba ya ngwaga ka ngwaga ke ye nngwe, eupša yona e akaretša bahudugi. Palo ya dipalopalo tše dingwe gape e ka šomišwa go hlaloša kgolo ya setšhaba, gomme re swanetše go kgetha ka tlhokomelo mokgwa goba tšhupane ya dipalopalo ya maleba go hlaloša lebelo la kgolo ya setšhaba. Go na le mabaka a mantši ao a ka huetšago lebelo la kgolo ya setšhaba: setšo, bodumedi, maemo a maphelo, ditlabakelo tša kalafo, ditiro tša mmušo le melao ya palo ya bana ya go ya le ka banyalani, mabaka a ditšhelete, go khuduga, go se tsapame ka gare ga mekgatlo ya dipolitiki (bona “go se tsepame ga dipolitiki” le “phepo mpe”), ntwa, bolwetši, le tše dingwe tše ntši. Dinaga tše ntši tša Afrika di na le dikelo tša pelego tša ngwaga ka ngwaga tša godimo, eupša ka lebaka la mabaka a mangwe a a boletšwego dikelo tša kgolo tša ditšhaba tša tšona di tla ba tlase (bona “koketšego ya setšhaba”). Ge batho ba bantši ba tloga lefelong go feta bao ba belegago goba bao ba hudugelago go lona, kgolo ya setšhaba e ka ba ye mpe le go feta. Tše dingwe tša dinaga tša Bodikela bja Yuropa (mohl., Norway, Sweden, Denmark le France) le ga ešita Russia, di na le dikelo tša kgolo ya setšhaba tše di fošagetšego gomme ditšhaba tša tšona nneteng di a fokotšega! USA ke mohlala wa go kgahliša gape le go makatša wa naga ya kelo ya godimo ya kgolo ya setšhaba: kgolo ya setšhaba sa tlhago kua USA e tlase, eupša ditlabakelo tša kalafo ke tša maemo a godimo, ga gona ditlala goba tiragalo ya malwetši a go se laolege, go na le dijo tše ntši kudu tša leloko le lengwe le le lengwe la setšhaba, tšhupane ya tlhabollo ya batho (HDI) e godimo, le tše dingwe, eupša lebaka le le dirago gore USA e be le kelo ya kgolo ya setšhaba ya godimo ya ngwaga ka ngwaga ke gore batho go ralala le lefase ba hudugela gona. Bjale ka ge tše dingwe tša dinaga tša Bodikela bja Yuropa le Russia di na le ditšhaba tše di fokotšegago, USA e na le setšhaba se se golago ka lebelo la godimo!
