akhwifa — Sesotho sa Leboa
Leina le lengwe la akhwifa ke “seswara meetse”. Ke llaga ya meetse goba ye e nago le meetse goba dillaga tša leswika. Maswika a na le dikgoba magareng ga dikarolwana tša wona gomme meetse a kgona go tsena dikgobeng tše. Maswika a mabjalo a bitšwa a go kgona go tsena ke diela. Maswika a a kgonago go tsenwa ke diela a na le dikgoba (a bitšwa dikgoba, dikgoba tša magareng goba mašoba) magareng ga dikarolwana tša go tia gomme meetse a kgona go tsena ka gare ga dikgoba tše, tšeo di dirago leswika seswara meetse goba akhwifa. Ge molete wa meetse o ka borwa lebatong la leswika, meetse a magareng (ke go re, meetse a a lego dikgobeng tša mašoba magareng ga dikarolwana) a ka ntšhwa. Diakhwifa tše dingwe di ka ba le dibolumu tše ntši tša meetse, gomme Ogallala Aquifer kua Kansas le Nebraska, USA, ke yona ye e tsebegago lefaseng ka ge e aba meetse a nošetšo go ye tee ya dilete tša lefase tša tšweletšo ya tša temo. Eupša ga go hlaloše gore Sahara ka moka e ka nošetšwa go bjala dibjalo ka ge go ka direga gore mobu o be le letswai (bona “go tsena ga letswai mobung”). Maswika a mangwe ga a kgone go tsenwa ke diela (a bitšwa maswika a a sa tsenego ke diela goba akhwitlutse), ke go re, dikarolwana tše di bopago leswika di kgomagane kudu moo go hlokago dikgoba magareng ga tšona gore meetse a ka tsena go tšona; maswika a ga se diakhwifa, ke go re, ga a sware goba go swara meetse a mannyane a kago ntšhwa gomme a ka se tsogo a šoma bjalo ka methopo ye bohlokwa ya ka tlase ga mobu (bona “molapo wa go sepetša meetse”).